کرونا! ذره‌های بسیار کوچک در عالم هستی که موضوع روز تمام جهان شده است و متأسفانه به عنوان چالشی ایران را نیز تحت تأثیر خود قرار داده است. به منظور برون‌رفت از این چالش، راهکارهایی ارائه شده است که یکی مهمترین آنها رعایت اصول بهداشت فردی و ماندن در خانه‌هاست که در مقالات و پیامهای متعدد مورد توجه قرار گرفته است. لکن آنچه در این مجال مورد بررسی قرار داده می‌شود ارائۀ راهکارهایی دینی با بهره‌گیری از آیات و روایات است.
توجه به سنت ابتلا
ابتلا و آزمایش سنتی رایج در خلقت آدمی است که به طرق مختلف در آیات و روایات مطرح شده است. بر طبق آیۀ 35 سورۀ انبیاء این آزمایشات گاه با امور خوب و گاه با بدی‌ها انجام می‌شود. در این میان تنها صابران‌اند که سربلند از
فتنه‌ها بیرون آمده و از آزمایشات الهی به عنوان فرصتی در جهت رشد و تعالی نفس خویش بهره خواهند گرفت. در حقیقت این ابتلائات وسیله‌ای در جهت غربال پاکان از دیگران است:
امام علی(علیه‌السلام) می‌فرماید: «همانا شما در هم آمیخته و غربال خواهید شد تا آنکه پایین است به رو آید و آنکه بالاست به زیر رود». (1)
بر اساس روایات موجود، این ابتلائات در آخرالزمان بیشتر شده و فتنه‌ای پس از فتنۀ دیگر ظهور خواهد کرد. اما علت چیست؟ شاید بتوان پاسخ آن را در یک کلمه خلاصه نمود: «اضطرار». مردم باید با تمام وجود نیاز به حجت خدا را حس کنند. باید بدانند که نیروهای زمینی و مردان عادی توان ادارۀ زمین را نداشته و نه تنها شرایط را بهتر نکرده بلکه روز به روز بر وخامت اوضاع افزوده می‌شود. همان طور که در زمان کنون به خوبی شاهد آن هستیم و نمونه بارز آن را در کرونا می‌بینیم. ویروسی بسیار کوچک که جهانی را سردرگم کرده است. ذره‌ای ناچیز که بزرگترین دانشمندان را مبهوت ساخته است. اما بی شک این بلا نیز به پایان خواهد رسید. به فرمایش امیرالمومنین: «در نهایتِ بلا، گشایش حاصل می‌شود».(2) و در این میان آنانی سربلند خواهند بود که فریب شیطان و طاغوتیان را نخورده، هراس به دل راه ندهند و با اتکا به قدرت لایزال الهی، ضمن حفظ تمام موازین بهداشتی و اخلاقی، به زندگی عادی خویش ادامه دهند.
پرستارانی که بی‌منت در صف مقدم مبارزه ایستاده‌اند. طلبه‌ها، سربازان و داوطلبانی که در بیمارستانها مشغول کمک‌رسانی‌اند. افرادی که با کمکهای مالی خویش در این شرایط سخت کسادی بازار و فشار اقتصادی، باری از دوش دیگران برمیدارند. بی‌شک خداوند، با دیدن این گونه از برادریها ابواب رحمت خویش را بر ما گشوده و این بلا را از کشورمان دور خواهد کرد.
اما در این میان این سؤال مطرح است که چگونه می‌توان در این آزمون سربلند شد؟
توکل بر خدا
راه اول توکل است. آدمی باید با تمام وجود به نیروی لایزال خدا ایمان داشته و بداند در این جهان بی اذن خداوند هیچ اتفاقی نمی‌افتد. هیچ برگی بر زمین نخواهد افتاد و هیچ ذره‌ای تغییر نخواهد کرد. اگر چنین اندیشه‌ای در وجود آدمی نهادینه شود، آرامش وجودش را فراخواهد گرفت و در مقابل بزرگترین بلاها نیز سر خم نخواهد کرد.
چنین انسانی فریب دروغ‌پردازیهای رسانه‌ای را نمی‌خورد و با سپردن خود و خانواده‌اش به ذات احدیت پیروز میدان مبارزه با کرونا خواهد بود. آزمایشی که به مراتب از بسیاری از ابتلائات گذشتۀ این سرزمین آسانتر بوده است. در سورۀ طلاق آیۀ 3 چنین آمده است: «و هر کس بر خدا توکل کند او برای وی بس است».
دعا کردن
راه دوم دعا کردن است. خداوند متعال در آیه 60 سورۀ غافر فرموده است: «و پروردگارتان گفت: بخوانید مرا تا شما را پاسخ گویم». امیرالمومنین دعا را سپری برای مردم دانسته(3) و کلید رحمت و چراغ تاریکی می‌دانند.(4)
پس در این شرایط که بسیاری از قلوب لرزان گشته و شماری از افراد آرامش خویش را از دست داده‌اند باید دست به دامان حضرت ختمی مرتبت شده و از او طلب عافیت کرد. همچنان که در این میان اذکار و ادعیۀ فراوانی برگرفته از احادیث معصومین علیهم‌السلام از سوی عالمان توصیه شده است. قرائت هفت مرتبه آیة‌الکرسی (فقط آیۀ اول) در روز و هفت مرتبه در شب، خواندن هفت بار حمد در طول روز، گفتن 100 مرتبه ذکر «لا حول و لا قوة الا بالله» در طول روز، مداومت بر ذکر «یا رئوف یا رحیم»، خواندن دعای هفتم صحیفۀ سجادیه، قرائت زیارت عاشورا (ترجیحا با صد لعن و سلام)، مداومت بر ذکر صلوات و استغفار از جملۀ این موارد هستند.
بر اساس روایات موجود، این ابتلائات در آخرالزمان بیشتر شده و فتنه¬ای پس از فتنۀ دیگر ظهور خواهد کرد. اما علت چیست؟ شاید بتوان پاسخ آن را در یک کلمه خلاصه نمود: «اضطرار». مردم باید با تمام وجود نیاز به حجت خدا را حس کنند.
به ویژه استغفار از گناهان در این برهه از زمان بسیار کارساز خواهد بود. چرا که بسیاری از بلاها و فتنه‌ها به سبب گناهانی است که افراد مرتکب شدهاند. در سورۀ شوری آیۀ 3 آمده است: «و هر مصیبتی به شما برسد به سبب دستاورد خود شماست و [خدا] از بسیاری از شما درگذرد». پس چه نیکوست که عاجزانه از خداوند متعال به خاطر گناهانمان پوزش خواسته و با او عهد بندیم تا تلاش می‌کنیم از این پس گناهان عامدانه انجام ندهیم. به امید آنکه باران رحمت الهی بر ما باریدن گیرد.
همزمانی این چالش با ماههای رجب، شعبان و رمضان فرصتی است مغتنم برای مؤمنان تا دست بر آستان حضرت احدیت بلند کرده و از فیوضات این ماههای مبارک بهره گیرند.
امام صادق(علیه‌السلام) به هشام بن سالم عرض کردند: آیا طولانی بودن بلا را از کوتاهی آن می‌شناسید؟ گفتند: خیر! فرمودند: اگر در هنگام بلا به کسی از شما الهام شد که دعا کند، بدانید که بلا کوتاه است.(5)
با توجه به اینکه مردم دست به پیشگاه خدا بلند کرد‌‌‌ه‌اند و ندای یا رب یارب از هر کوی و برزنی شنیده می‌شود، گروه‌های مجازی فراوانی به منظور دعای دسته جمعی (در زمانی که امکان تجمع در مکان واحد وجود ندارد) تشکیل شده است و وعدۀ معصومین علیهم‌السلام قطعا محقق خواهد شد، این بلا نیز ان شاء الله به زودی مرتفع خواهد گشت.
مودت و مواسات میان مردم
راه سوم مودت و مواسات میان مردم است. در این شرایط بحرانی وظیفۀ تک تک مردم است که به فکر یکدیگر بوده و از هر طریق میتوانند شرایط را برای اطرافیان خود آسان کنند. همچنانکه شواهد بسیاری از آن را در جامعه به خوبی شاهدیم. پرستارانی که بی‌منت در صف مقدم مبارزه ایستاده‌اند. طلبه‌ها، سربازان و داوطلبانی که در بیمارستانها مشغول کمک‌رسانی هستند. افرادی که با کمکهای مالی خویش در این شرایط سخت کساد بازارها و فشار اقتصادی باری از دوش دیگران برمیدارند و دهها مورد دیگر که ذکر تمام آنها در این مجال ممکن نیست. بی شک خداوند رحمان، با دیدن این گونه از برادریها ابواب رحمت خویش را بر ما گشوده و این بلا را از کشورمان دور خواهد کرد.
بگذریم از آنانی که در این وانفسا دندان طمع تیز کرده و به فکر پر کردن جیب‌‌های خویشند که بدا به حالشان. چه آسان آخرت را به بهائی ناچیز فروختند.
خواهران و برادران عزیز! به یاد داشته باشیم کرونا ذره‌ای ناچیز در این جهان هستی است که چه عامدانه و چه به طور طبیعی ایجاد شده باشد، در برابر قدرت خداوند هیچ است، هیچ. قطعا این آزمایش که دامن‌گیر تمام جهان شده است چون سایر ابتلائات تمام خواهد شد. عبور از این فتنه با توکل، دعا، توسل و همیاری یکدیگر آسانتر و سریعتر محقق میگردد. بیایید فریب دروغ‌پردازیها و شایعات را نخوریم و با یاد خدا، ضمن رعایت موازین بهداشتی و ماندن در خانه‌ها، آرامش را به خود و خانواده‌هایمان بازگردانیم.